Alom wordt gesproken over toenemend antisemitisme, over nieuwe vormen en voortlevende oude anti-joodse mythen. Maar wat is antisemitisme precies, waar komt het vandaan en hoe uit het zich? In deze lezing gaan we op zoek naar de achtergronden, waarbij speciaal aandacht wordt besteed aan de rol van jodenhaat in de eeuwenlange geschiedenis van het christendom. Uitgangspunt is dat antisemitisme een repertoire is van anti-joodse beelden en stereotypen die in de loop van de tijd zijn ontstaan en een plaats hebben gekregen in het Europese collectieve geheugen. Dit antisemitisme is per definitie fluïde en past zich gemakkelijk aan steeds weer nieuwe omstandigheden aan. Om een goed beeld te krijgen van de dynamiek van jodenhaat wordt onderscheid gemaakt tussen religieus, sociaal-economisch en politiek antisemitisme, die op tal van manieren met elkaar verweven zijn, maar wel duidelijk onderscheiden. Speciale aandacht zal uitgaan naar drie fasen: de fase van het ontstaan van het vroege christendom, de periode van de Europese Reformatiebewegingen en de moderniteit. Van hieruit zal ook licht vallen op hedendaagse uitingen van anti-joods denken en handelen.

Dr. Bart Wallet is universitair docent politieke en religiegeschiedenis aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en joodse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is expert op het terrein van vroegmoderne en moderne joodse geschiedenis, in het bijzonder in Nederland. In 2017 was hij gastcurator van de goedbezochte tentoonstelling Christendom en antisemitisme in het Museum Sjoel Elburg en schreef hij het boek Christendom en antisemitisme: 2000 jaar confrontatie.